پمپ‌های آب، تجهیزاتی حیاتی در حوزه‌های مختلف از تأمین آب در ساختمان‌های مسکونی تا آبیاری زمین‌های کشاورزی، محسوب می‌شوند. جهت تضمین مدیریت بهینه و قابل‌قبول آب، استفاده از پمپ‌های آب باکیفیت ضروری است. ما در این مقاله می‌خواهیم به بررسی خصوصیات و ویژگی‌های بهترین پمپ آب بپردازیم و مشخصات آنها از حیث عملکرد، دوام و کارایی را ارزیابی کنیم. پس اگر قصد آشنایی با خصوصیات برترین پمپ‌های آب را دارید، این مقاله از بلاگ سام تجهیز را تا پایان مطالعه کنید.
شناخت انواع پمپ‌های آب
اولین جنبه‌ای که باید در انتخاب بهترین پمپ آب در نظر گرفته شود، بررسی نوع پمپ است. هر یک از پمپ‌ها دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند و برای کاربردهای خاصی، مطلوب خواهند بود. برخی از انواع رایج پمپ‌های آب عبارت‌اند از:
پمپ‌های سانتریفیوژی
پمپ سانتریفیوژی یا پمپ گریز از مرکز، رایج‌ترین نوع پمپ آب برای کاربری‌های مسکونی، تجاری و صنعتی محسوب می‌شوند. این پمپ‌ها جهت حرکت آب، متکی بر نیروی گریز از مرکز هستند و در طی عملیات آنها، پروانه پمپ به‌سرعت چرخیده تا مکش کافی ایجاد شود و آب پمپاژ گردد.
بیشتر بخوانید: پمپ چیست؟
این پمپ، بهترین پمپ آب در بسیاری از حوزه‌ها از جمله محیط‌های دارای لزجت کم به شمار می‌آید. معیارهای انتخاب پمپ سانتریفیوژی عبارت‌اند از:
- سرعت زیاد
- ویسکوزیته کم
- غلظت ذرات جامد
- مکش
پمپ‌های شناور
پمپ‌های شناور یا مستغرق، جهت غوطه‌وری کامل در آب طراحی می‌شوند و عموماً برای حفره‌ها و حوضچه‌ها استفاده می‌گردند. پمپ‌های غوطه‌ور جهت جلوگیری از ورود آب به موتور، آب‌بندی می‌شوند و کارایی بالایی برای پمپاژ حجم زیادی از آب دارند. می‌توان این پمپ را بهترین پمپ آب برای اعماق زیاد در زیر آب تلقی کرد.
انتخاب بین یک پمپ شناور و پمپ سطحی، بستگی به هد مکش دارد. اگر عمق محیط موردنظر بیش از 7 متر باشد، شما باید از یک پمپ شناور استفاده کنید. از طرفی اگر بتوان بر اساس هد مکش، از هر دو نوع پمپ استفاده کرد، انتخاب بین این دو نوع پمپ بستگی به کاربرد، شرایط زیست‌محیطی و فراوانی استفاده از پمپ دارد. معیارهای انتخاب میان پمپ‌های شناور و پمپ‌های سطحی عبارت‌اند از:
- هد مکش
- شرایط نصب
- فراوانی استفاده
- نگهداری
- خود مکشی
جت پمپ
جت پمپ‌های آب بیشتر برای پمپاژ آب از منابع سطحی استفاده می‌شود. در این پمپ‌ها از پروانه جهت مکش جت همراه با جت آب جهت بالا بردن آب از منبع و پمپاژ آب استفاده می‌شود.
پمپ‌های دیافراگمی
پمپ دیافراگمی از یک دیافراگم انعطاف‌پذیر جهت انتقال آب استفاده می‌کنند. می‌توان این پمپ را به‌صورت خشک اجرا کرد و نیازی به روغن‌کاری و خود مکشی نیست. این پمپ‌ها غالباً در مواردی که به فشار آب زیاد نیاز بوده و یا در محلی که محیط پمپاژ باید از مکانیسم پمپ جدا باشد (مانند صنایع شیمیایی و نفتی)، استفاده می‌شوند. علاوه براین، این پمپ در صنایع غذایی، صنایع الکترونیک و معدنی، به کارگرفته می‌شود.
شما می‌توانید خرید پمپ صنعتی را از انواع مختلف و برندهای متفاوت از سام تجهیز انجام دهید.
معیارهای انتخاب یک پمپ دیافراگمی عبارت‌اند از:
- سیالات بسیار ویسکوز
- اجرای خشک
- خود مکشی
- عملیات هوایی
- انعطاف‌پذیری بالا
پمپ دنده‌ای
پمپ‌های دنده‌ای متکی بر شبکه‌ای از دنده‌ها جهت انتقال آب هستند. پمپ دنده‌ای، بهترین پمپ آب در جریان کم و فشار زیاد مانند سیستم‌های هیدرولیکی یا انتقال سوخت است. این موتور کاربرد زیادی در صنعت خودروسازی جهت روغن‌کاری کلیه بخش‌های موتور دارد. همچنین این پمپ در فرآوری پلاستیک نیز استفاده می‌شود. معیارهای انتخاب یک پمپ دنده‌ای عبارت‌اند از:
- سیالات ویسکوز (لزج)
- فشار زیاد
- جریان پیوسته
- مترینگ پمپ
- جریان کم
پمپ پریستالتیک
پمپ‌های پریستالتیک از یک غلتک یا کفشک جهت فشردن یک لوله انعطاف‌پذیر استفاده می‌کنند. سپس آب به‌صورت موجی در پمپ جابجا می‌شود. پمپ پریستالتیک، بهترین پمپ آب در حوزه‌های پزشکی و آزمایشگاه، در نظر گرفته می‌شود.
این پمپ‌ها خود مکش هستند، زیرا بازیابی پمپ سبب ایجاد خود مکشی شده و پمپ، سیالات حاوی هوا یا گازهای موجود را تخلیه می‌کند. همچنین این پمپ‌ها، در مقایسه با پمپ‌های دیگر با نرخ جریان مشابه، کُند هستند. علاوه براین، نرخ جریان نیز به دلیل ارتعاشات پمپ پریستالتیک ثابت نیست. معیارهای انتخاب این پمپ عبارت‌اند از:
- محیط‌های خورنده یا استریل
- مترینگ پمپ
- جریان با فشار کم
- خود مکشی
پمپ رفت و برگشتی
در پمپ‌های رفت و برگشتی، از یک پیستون یا توپی شناور جهت جابجا کردن آب استفاده می‌شود. این پمپ‌ها، بهترین پمپ آب در سیستم‌های آتش‌نشانی یا پمپ آبیاری محسوب می‌شوند.
پمپ با جریان محوری
پمپ‌های با جریان محوری جهت پمپاژ حجم بزرگی از آب در هدهای کم تا متوسط استفاده شده و کاربرد زیادی در سیستم‌های آبیاری و زهکشی دارند. این پمپ‌ها با جریان شعاعی آب موازی با شفت پمپ، کار می‌کنند.
پمپ‌های جابجایی مثبت
پمپ‌های جابجایی مثبت با تزریق مقدار مشخصی از آب از طریق انبساط و انقباض مکانیکی یک دیافراگم انعطاف‌پذیر، کار می‌کنند. علی‌رغم کارایی مناسب این پمپ‌ها، وجود فاصله بسیار کم بین پمپ دوار و لبه بیرونی یونیت، ضروری است. بنابراین، ممکن است چرخش در سرعت کمی رخ دهد. در صورت نیاز به افزایش سرعت، ممکن است مایعات دچار سایش شده و راندمان کلی پمپ، کاهش یابد. این پمپ‌ها کاربرد بسیار زیادی در مایعات با لزجت زیاد با وجود ذرات جامد حساس دارند.
ظرفیت فشار پمپ
پمپ‌های آب می‌توانند فشار زیادی را جهت غلبه بر مقاومت و نیروی آب جهت رسیدن به فواصل یا ترازهای ارتفاعی بالاتر، تحمل کنند. ظرفیت فشار پمپ‌های آب با توجه به نوع و مدل پمپ متفاوت است. بااین‌حال، بیشتر پمپ‌های آب می‌توانند فشاری معادل 100-20 پوند در هر اینچ مربع (psi) یا مقادیر بیشتری را ایجاد کنند.
از طرفی، پمپ‌های پرفشار که برای صنایع یا اهداف تجاری استفاده می‌شوند، دارای ظرفیت فشار بالاتر به میزان 1000psi یا بیشتر هستند. برای انتخاب بهترین پمپ آب، توجه به مشخصات و مستندات تولیدکننده جهت تعیین ظرفیت فشار یک پمپ خاص ضروری است.
دوام پمپ آب
دوام یک پمپ آب به معنای توانایی پمپ جهت مقاومت در برابر سایش و فرسودگی، عملکرد بهینه و طول عمر طولانی است. عوامل بسیار زیادی در دوام یک پمپ آب نقش دارند. ازجمله این عوامل می‌توان به شیوه ساخت و مواد به کاررفته در تولید پمپ، آب‌بندی و نحوه انجام آن، محافظت از موتور، طراحی پروانه پمپ، نگهداری و سرویس‌دهی، هدف از استفاده و بارکاری اشاره کرد.
موتورهای اصلی پمپ‌ها
در انتخاب بهترین پمپ آب، حتماً باید به موتورپمپ نیز توجه داشت. رایج‌ترین موتورپمپ‌ها، موتورهای الکتریکی هستند که در پمپ‌های الکتریکی استفاده می‌شوند. منبع برق این موتور بستگی به هد (هد مکش+ هد تخلیه)، تلفات هد، فاصله انتقال و نرخ جریان دارد.
پمپ‌های خودران، عموماً موتورهای پمپ‌های مجهز به موتور احتراقی هستند. برخلاف پمپ معمولی که نیازمند منبع انرژی خارجی است، موتورپمپ، عموماً به‌صورت سانتریفیوژی با موتور احتراق است.
نوع دیگر پمپ‌ها، پمپ‌های هوایی هستند که با هوای فشرده کار می‌کنند؛ این پمپ‌ها جهت افزایش فشار در یک مدار استفاده می‌شوند.
سخن پایانی
پمپ‌های آب، دستگاه‌هایی بسیار مهم برای انتقال آب از یک محل به محل دیگر محسوب می‌شوند. این دستگاه‌ها در کاربردهای مختلف مانند بخش‌های صنعتی، کشاورزی، آبیاری و مسکونی استفاده می‌شوند. هنگام انتخاب بهترین پمپ آب، باید عواملی مانند فشار هد، منبع برق، نوع پمپ مورد استفاده، کاربرد موردنظر، فراوانی استفاده، عوامل محیطی، نوع محیط و موارد دیگری را که در این مقاله به آنها اشاره شد، موردتوجه قرار داد. می‌توان با انتخاب بهترین پمپ آب، نسبت به انتقال و پمپاژ بهینه آب و صرفه‌جویی در هزینه‌های نگهداری و انرژی، اطمینان یافت.
