گیربکس های حلزونی اغلب به خاطر اینکه می توانند کاهش زیادی در سرعت ایجاد کنند (نسبت تبدیل بالا) و ضریب گشتاور بالایی دارند به کار گرفته می شوند. اما ویژگی های خود قفل شوندگی آن ها نیز در بسیاری از کاربردها می تواند مفید باشد.
در یک مجموعه گیربکس حلزونی، قطعه راه انداز معمولاً حلزونی است. خود قفل شوندگی به این معناست که چرخدنده نمی تواند حلزونی را به حرکت در آورد. به عبارت دیگر، حرکت به عقب امکان ندارد.
مجموعه چه در حالت استاتیک باشد و چه در حالت دینامیک، خود قفل شوندگی می تواند رخ دهد؛ اگرچه که این عملکرد در حالت استاتیک، یعنی شرایط بدون حرکت، متداول تر است. از لحاظ نظری، تا زمانی که ضریب اصطکاک میان چرخدنده و حلزونی بزرگتر از تانژانت زاویه ی پیشروی حلزونی باشد، چرخدنده ی حلزونی خود قفل شونده فرض می شود و به عقب حرکت نخواهد کرد. ضریب اصطکاک استاتیک عموماً به مواد تشکیل دهنده ی دو قطعه و ماده روانکار موجود بین آن ها بستگی دارد. اما در شرایط عملیاتی، عوامل دیگری مانند شرایط سطوح (سطوح هموار اصطکاک کمتری نسبت به سطوح زبر دارند) یا وجود ارتعاشات خارجی می‌توانند سبب کاهش ضریب اصطکاک استاتیک شوند.
آشنایی با محصول: گیربکس حلزونی ایلماز ترکیه
مقدار اصطکاک دینامیک کمتر از اصطکاک استاتیک است، و به همین ترتیب، برای یک چرخدنده ی حلزونی با زاویه ی پیشروی و شرایط عملکردی یکسان، احتمال وقوع خود قفل شوندگی دینامیک کمتر از خود قفل شوندگی استاتیک خواهد بود. علاوه بر فرضیات ذکر شده در بالا برای ضریب اصطکاک استاتیک، ضریب اصطکاک دینامیک نیز تحت تأثیر سرعت دورانی چرخدنده ی حلزونی و رفتار ماده ی روان کار در شرایط دینامیک است.
زاویه اصطکاک و زاویه پیشروی حلزونی
روش دیگر برای بیان شرایط خود قفل شوندگی به این صورت است که زاویه اصطکاک میان حلزونی و چرخدنده باید بزرگتر از زاویه پیشروی حلزونی باشد. زاویه ی اصطکاک استاتیک زاویه ای است که به ازای آن حرکت نسبی میان دو قطعه (مثلاً یک بلوک و یک گوه)، در غیر از شرایط استاتیک، شروع می شود. زاویه ی اصطکاک دینامیک، زاویه ای است که سبب می شود حرکت بین دو جسم متوقف گردد.
ضریب اصطکاک استاتیک میان یک حلزونی فولادی و یک چرخنده ی برنزی تقریباً 0.15 است که زاویه ی اصطکاک تقریبی 8 تا 9 درجه را ایجاد می کند: آرک تانژانت 0.15 برابر با 8.5 درجه است.
ضریب اصطکاک دینامیک بستگی به سرعت چرخدنده ی حلزونی دارد. محدوده این پارامتر می تواند از 0.08 در سرعت های کم – که زاویه ی اصطکاک 4.6 درجه را حاصل می کند – تا کمتر از 0.02 در سرعت های زیاد – که زاویه اصطکاک حدوداً 1 درجه را بدست می دهد – تغییر کند.
خود قفل شوندگی، یا جلوگیری از حرکت به عقب، برای کاربردهایی که نیاز به بالابری و/یا نگهداشتن بار دارند مفید است. اما انجمن تولید کنندگان چرخدنده ی آمریکا (AGMA:American Gear Manufacturers Association) پیشنهاد می کند برای اطمینان از اینکه حرکت به عقب رخ ندهد، باید به جای اعتماد به مباحث نظری در خصوص خود قفل شوندگی چرخدنده های حلزونی، از یک ترمز مغناطیسی استفاده شود.
منبع: Motion Control
جهت مشاوره فنی و همچنین استعلام موجودی و قیمت انواع گیربکس با کارشناسان سام تجهیز تماس حاصل فرمایید.
شماره‌های تماس: ۰۲۱۶۶۲۶۸۹۲۰ – ۰۲۱۶۶۲۷۸۹۰۴
شماره‌های تماس: ۰۲۱۶۶۲۶۸۹۲۰ – ۰۲۱۶۶۲۷۸۹۰۴
