یکی از قطعات مهم که در صنایع مختلف و به منظور ساخت لوازم مورد استفاده قرار میگیرد، گیربکس نام دارد که قدرت را از موتور و منبع تولید انرژی به قسمتهای مکانیکی انتقال میدهند. با توجه به موارد کاربرد گسترده گیربکسها، این قطعات در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام دارای یک سری ویژگیها و خواص مخصوص به خود هستند. گیربکسهای حلزونی و کتابی دو نمونه از پرکاربردترین انواع گیربکس محسوب میشوند که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. با اینکه هدف از استفاده از این دو نوع گیربکس انتقال قدرت از موتور به قطعات مکانیکی است اما تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی در یک سری از موارد باعث شده که این دو نوع کاربرد متفاوتی داشته باشند. با سام تجهیز همراه باشید.
گیربکس کتابی چیست و چه کاربردی دارد؟
اصلیترین مشخصه این نوع گیربکس که با نام گیربکس مکعبی نیز شناخته میشود، شکل و ظاهر مکعبی آن و همچنین قابلیت استفاده در صنایع سنگین است. به منظور درک بهتر تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی باید به این موضوع توجه کنید که گیربکس کتابی تعدادی چرخدنده فولادی (2 تا 5 محور دنده) تشکیل شده که به صورت موازی در کنار هم قرار دارند. در این نوع گیربکس با کمک قانون اهرم، تعداد دور ورودی کاهش داده شده است؛ این موضوع باعث میشود که گشتاور خروجی در این گیربکس افزایش پیدا کند.
در بررسی تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی باید به این نکته اشاره کرد که گیربکس کتابی به کمک کوپلینگ و محفظه آن به دستگاه مصرفکننده متصل میشود. این نوع از گیربکسها توانایی کار به صورت دائم و 24 ساعته را دارند و محور آنها به صورت مستقیم بر روی شافت دستگاه مصرف کننده قرار گرفته و نصب میشود؛ به همین دلیل در صورت استفاده از گیربکس کتابی باید در ساخت و طراحی شافت مصرف کننده، تحمل وزن گیربکس مورد توجه قرار بگیرد.
موضوع دیگری که در بحث تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی باید به آن اشاره کرد، گشتاور و قدرت بیشتری است که این نوع گیربکس به دلیل بکارگیری چند محور تولید میکند. این نوع از گیربکسها مصرف انرژی پایینی داشته و به همین دلیل میتوانند در دستگاههای سبک و فوقسنگین مورد استفاده قرار بگیرند.
بیشتر بخوانید: درباره گیربکس کتابی یا NMRV چه می دانید؟
مهمترین موارد کاربرد گیربکس کتابی
از جمله مهمترین موارد کاربرد گیربکسهای کتابی میتوان به استفاده در فنها، تسمه نقالهها، پمپها، بالابرها و همچنین استفاده ار صنایع فولاد، پتروشیمی، سنگ آهن، صنایع بستهبندی، سیمان، ذوب آهن و فلزات و سنگشکنها اشاره کرد.
انواع گیربکس کتابی
به طور کلی گیربکسهای کتابی در دو دسته کلی پایهدار و محورسوار تقسییمبندی میشود. مدلهای پایهدار به نحوی طراحی میشوند که امکان نصب بر روی پایههای خود را دارند؛ اما گیربکسهای محورسوار به شکلی طراحی شدهاند که میتوانند بر روی شافت دستگاه و به صورت مستقیم نصب شوند.
مزایای استفاده از گیربکس کتابی
یکی از مهمترین مواردی که در بحث تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی باید به آن اشاره کرد، مزایای استفاده از گیربکسهای حلزونی است.
- مصرف انرژی پایین
- قابلیت استفاده در انواع دستگاههای صنعتی از سبک تا فوق سنگین
- دوام و استحکام بالا
- کم صدا
- قابلیت تطبیق بالا در سیستمهای مختلف
بیشتر بخوانید: گیربکس صنعتی چیست؟
گیربکس حلزونی چیست و چه کاربردی دارد؟
پس از آشنایی با گیربکس کتابی و کاربردهای آن، به منظور درک بهتر تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی باید با ویژگیها و کاربردهای نوع حلزونی آشنا شویم. گیربکس حلزونی به شکلی طراحی شده که انتقال نیرو در آن توسط 2 چرخ دنده انجام میشود؛ گیربکسهای حلزونی متصل به موتور هستند که به همین دلیل با توجه به کاربرد مورد نظر همراه با الکتروموتور مورد نیاز عرضه میشوند. شباهت ظاهری این نوع گیربکس به صدف حلزون باعث شده که به نام گیربکس حلزونی شناخته شود.
به منظور درک بهتر تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی باید در نظر داشت که در گیربکسهای حلزونی، جعبه دنده از یک ماردون و یک چرخدنده از جنس برنز یا آلومینیوم ساخته میشود که از استحکام و دوام و پایداری بالا در شرایط سخت برخوردار است. هاب کروی بلبرینگ و شافت از دیگر بخشهای گیربکس حلزونی به حساب میآید که امکان اتصال مستقیم شافت به الکتروموتور را فراهم میکند. برای ساخت بدنه این گیربکسها معمولا از آلومینیوم با چدن استفاده میکنند که باعث میشود بدنه در برابر لرزشهای مداوم از مقاومت بسیار خوبی برخوردار باشد.
انواع گیربکس حلزونی
برای بررسی دقیق تافوت گیربکس حلزونی و کتابی باید به این موضوع اشاره کرد که گیربکسهای حلزونی مانند نوع کتابی در انواع مختلفی دستهبندی میشوند:
- گیربکس حلزونی VF: با نام گیربکس دستی یا کوچک نیز شناخته میشود که شافت آنها در قسمت ورودی قرار میگیرد.
- گیربکس حلزونی MVF: هالوشافت و فلنج اتصال در این دسته از گیربکسهای حلزونی در بخش ورودی قرار دارند که باعث میشود اتصال گیربکس به الکتروموتور راحتتر شود. تنور نانوایی، بالابر، ماشینآلات کشاورزی و غیره از مهمترین موارد کاربرد این نوع گیربکس است.
- گیربکس حلزونی FC: در این نوع از گیربکس شافت در ورودی و فلنج در خروجی قرار دارد.
- گیربکس ترکیب VF و FC: این نوع گیربکس مزایای هر دو دسته را داشته و از آلومینیوم یا چدن برای ساخت بدنه آنها استفاده میشود.
مزایای گیربکس حلزونی
آشنایی با ویژگیها و مزایای گیربکسهای حلزونی یکی از مهمترین مواردی است که در بررسی تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی باید مورد توجه قرار بگیرد. از مهمترین مزایای استفاده از انواع گیربکس حلزونی میتوان موارد زیر را نام برد:
- تنوع بالا و امکان استفاده در شرایط مختلف
- تعمیرات و نگهداری آسان و بدون دردسر
- برخورداری از گشتاور خروجی و نسبت تبدیل مناسب
- مقاومت بالا در برابر ارتعاشات
- کم صدا، کارکرد نرم و راحت
- هزینه نگهداری مناسب
- قیمت مناسب و مقرون به صرفه
مهمترین موارد کاربرد گیربکس حلزونی
یکی از موضوعات مهم در بررسی تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی، تنوع گیربکسهای حلزونی است که باعث میشود این نوع گیربکس در صنایع مختلف کاربرد داشته باشد. از مهمترین موارد کاربرد گیربکسهای حلزونی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوار نقالهها در صنایع سرامیک
- ماشین آلات ساخت PVC و خط تسمه در صنایع پلاستیک
- میکسرها و مخلوطکنهای صنعتی بزرگ در صنایع شیمیایی
- نقالههای دستگاه سیمان در صنایع تولید سیمان
- نقالههای ماشینآلات در صنایع نساجی
- میکسر ماشینآلات در صنایع صابونسازی
- ساخت تشک خواب در کارخانههای رولینگ
- دستگاهها و ماشینآلات ساخت قرص در صنایع داروسازی
- ماشینآلات بستهبندی در صنایع تولید چوب
- ماشینهای رولینگ کاغذ در صنایع کاغذسازی
- صنایع تولید ماشینآلات راهسازی
از صنایع غذایی و بستهبندی، دستگاهها و تجهیزات مورد استفاده در نانوایی، ماشینآلات تراش، آسیابهای کوچک، کمپرسورها، کورههای صنعتی، آسانسور و بالابر نیز میتوان به عنوان سایر موارد کاربرد گیربکس حلزونی اشاره کرد.
مهمترین موارد تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی
از مهمترین موارد تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تفاوت در پوسته: شکل ظاهری پوسته گیربکس کتابی باعث میشود که جانمایی آن نسبت به مدل حلزونی راحتتر باشد و بدون تغییر بتوان آن را در جهتهای مختلف نصب کرد.
- قدرت و گشتاور: گیربکسهای کتابی در مقایسه با مدل حلزونی از گشتاور بالاتری برخوردار هستند که باعث میشود بهترین گزینه برای مصارف صنعتی سنگین باشند.
- دسترسی به قطعات یدکی: کاربرد بیشتر گیربکس حلزونی در صنایع مختلف باعث شده که قطعات و لوازم یدکی و جانبی مورد نیاز این نوع گیربکس به راحتی در بازار در دسترس باشد.
شما میتوانید برای خرید گیربکس در انواع مختلف از برندهای جهانی مانند خرید گیربکس SEW به سام تجهیز مراجعه کنید. همچنین امکان استعلام قیمت گیربکس صنعتی با آخرین تغییرات هم برای شما وجود دارد و میتوانید مدل مورد نظرتان را با مشاوره متخصصان تجهیزات صنعتی ما انتخاب کنید.
سخن آخر
جعبهدنده یا گیربکس یکی از مهمترین قطعاتی است که در صنایع و ماشینآلات مختلف به منظور انتقال نیرو از موتور به قطعات مکانیکی مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به تنوع ماشینآلات صنعتی و کاربرد آنها در صنایع مختلف، گیربکسها نیز در انواع متفاوتی تولید و در دسترس قرار دارند. گیربکس کتابی بهترین گزینه برای صنایع سنگین و گیربکس حلزونی به دلیل تنوع مدل بالا بهترین گزینه برای استفاده از صنایع مختلف محسوب میشوند. تفاوت گیربکس حلزونی و کتابی در طراحی ظاهری و پوسته، قدرت و گشتاور و همچنین دسترسی به قطعات یدکی باعث تفاوت کاربرد این دو نوع جعبهدنده در صنایع مختلف شده است.